As part of my work on Gregory’s Oration 41.15-16, I have puzzled over the Greek text quite a bit. Eventually I decided that though the textual decisions in Moreschini’s edition (in the Sources Chrétiennes series) were sound, the punctuation needed correction. I’ve given arguments for the changes in the paper that I’ll present in Leuven next month, but hopefully I’ll be able to work it into a few blog posts. In the meantime, I’d like to post the Greek text that I’ve used for my most recent translation, which will be posted soon.
The following text is taken from Moreschini’s text in Sources Chrétiennes n. 358. I have made several punctuation changes in section 41.16. If you spot in errors, do let me know.
41.15. Ἐλάλουν μὲν οὖν ξέναις γλώσσαις καὶ οὐ πατρίοις,
καὶ τὸ θαῦμα μέγα, λόγος ὑπὸ τῶν οὐ μαθόντων λαλούμενος,
καὶ τὸ σημεῖον τοῖς ἀπίστοις, οὐ τοῖς πιστεύουσιν,
ἵν᾽ ᾖ τῶν ἀπίστων κατήγορον, καθὼς γέγραπται ὅτι « ἐν
ἑτερογλώσσοις καὶ ἐν χείλεσιν ἑτέροις λαλήσω τῷ λαῷ
τούτῳ, καὶ οὐδ᾽ οὕτως εἰσακούσονταί μου, λέγει Κύριος ».
ἤκουον δέ. μικρὸν ἐνταῦθα ἐπίσχες καὶ διαπόρησον πῶς
διαιρήσεις τὸν λόγον. ἔχει γάρ τι ἀμφίβολον ἡ λέξις, τῇ
στιγμῇ διαιρούμενον. ἆρα γὰρ ἤκουον ταῖς ἑαυτῶν διαλέκτοις
ἕκαστος, ὡς φέρε εἰπεῖν, μίαν μὲν ἐξηχεῖσθαι
φωνήν, πολλὰς δὲ ἀκούεσθαι, οὕτω κτυπουμένου τοῦ
ἀέρος καί, ἵν᾽ εἴπω σαφέστερον, τῆς φῶνς φωνῶν
γινομένων, ἢ τὸ μὲν « ἤκουον » ἀναπαυστέον, τὸ δὲ
« λαλούντων ταῖς ἰδίαις φωναῖς » τῷ ἑξῆς προσθετέον,
ἵν᾽ ᾖ « λαλούντων φωναῖς », ταῖς ἰδίαις τῶν ἀκουόντων,
ὅπερ γίνεται « ἀλλοτρίαις »· καθὰ καὶ μᾶλλον τίθεμαι.
ἐκείνως μὲν γὰρ τῶν ἀκουόντων ἂν εἴη μᾶλλον ἢ τῶν
λεγόντων τὸ θαῦμα, οὕτω δὲ τῶν λεγόντων, οἳ καὶ μέθην
καταγινώσκονται, δῆλον ὡς αὐτοὶ θαυματουργοῦντες περὶ
τὰς φωνὰς τῷ Πνεύματι.
41.16. Πλὴν ἐπαινετὴ μὲν καὶ ἡ παλαιὰ διάρεσις τῶν
φωνῶν, ἡνίκα τὸν πύργον ᾠκοδόμουν οἱ κακῶς καὶ
ἀθέως ὁμοφωνοῦντες, (ὥσπερ καὶ τῶν νῦν τολμῶσί τινες)
τῇ γὰρ τῆς φωνῆς διαστάσει συνδιαλυθὲν τὸ ὀμόγνωμον,
τὴν ἐγχείρησιν ἔλυσεν· ἀξιεπαινετωτέρα δὲ ἡ νῦν
θαυματουργουμένη· ἀπὸ γὰρ ἑνὸς Πνεύματος εἰς πολλοὺς
χεθεῖσα, εἰς μίαν ἁρμονίαν πάλιν συνάγεται· καὶ ἔστι
διαφορὰ χαρισμάτων, ἄλλου δεομένη χαρίσματος πρὸς
διάκρισιν τῆς βελτίονος. ἐπειδὴ πᾶσαι τὸ ἐπαινετὸν ἔχουσι,
καλὴ δ᾽ἂν κἀκείνη λέγοιτο περὶ ἧς Δαβὶδ λέγει· « καταπόντισον,
Κύριε, καὶ καταδίελε τὰς γλώσσας αὐτῶν ».
διὰ τί; ὄτι « ἠγάπησαν πάντα ῥήματα καταποντισμοῦ ,
γλῶσσαν δολίαν »· μόνον οὐχὶ φανερῶς τὰς ἐνταῦθα
γλώσσας καταιτιώμενος, αἳ θεότητα τέμνουσιν. ταῦτα μὲν
οὖν ἐπὶ τοσοῦτον.
ἐν αὐτῷ,
ΜΑΘΠ
Alex Poulos, PhD 